Άη Γιάννης ο Πρόδρομος

Η ιστορία του παρεκκλησίου χάνεται στα βάθη των αιώνων. Κατά την προφορική πληροφορία, οι Τούρκοι είχαν τον Αγιάννη Ευλιά (=τόπο ιερό, ιεροθεραπευτήριο), ήταν δε και σ’ αυτούς γνωστός ως Αγιάννης.

Η πληροφορία αυτή μας οδηγεί κατά κάποιο τρόπο στην υπόθεση ότι ο τόπος αυτός ίσως ήταν τόπος λατρείας της παλαιοχριστιανικής ή βυζαντινής περιόδου. Την υπόθεση ενισχύουν ορισμένες αρχαιολογικές μαρτυρίες που συναντά κανείς στο χωριό. Και τούτες είναι δύο αρκετά καλα διατηρημένα κιονόκρανα των παλαιοχριστιανικών χρόνων καθώς και τα θεμέλια βυζαντινού τείχους στην πλατεία του χωριού.

Ως ιεροθεραπευτήριο παρέδωσαν οι Τούρκοι τον Αγιάννη στους Έλληνες κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών. Έτσι το χρησιμοποιούν τούτο μέχρι σήμερα.

Ο αρχικός κτηριακός πυρήνας του ιεροθεραπευτηρίου ήταν μια πετρόχτιστη βρύση, ύψους 1,60 μ. περίπου. Στο κάτω μέρος της εμπρόσθιας πλευράς της φέρει το σημείο του σταυρού, δείγμα δηλαδή χριστιανικής προέλευσης. Το 1950 ο Άγιος εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια του ύπνου σε κάποια χωρική και της ζήτησε να του κτίσουν οι κάτοικοι παρεκκλήσι, πράγμα που έγινε ύστερα από μερικά χρόνια. Αργότερα χτίστηκε από τους κατοίκους ένα πρόχειρο υπόστεγο και εν συνεχεία περιφράχτηκε από τον Απ. Πανδώνη.


Κάθε χρόνο, στις 29 Αυγούστου, γιορτάζει ο Αγιάννης. Είναι η μέρα του αποκεφαλισμού του από τον Ηρώδη. Τη μνήμη του τιμάνε οι κάτοικοι με απόλυτη νηστεία. Η νηστεία του συνοδεύεται με την απαγόρευση κάθε τροφής που μοιάζει με το αίμα που χύθηκε κατά τον αποκεφαλισμό του. Έτσι την ημέρα εκείνη δεν τρώνε μαύρα σταφύλια, μαύρα σύκα, βατόμουρα, κ.ά.

Το βράδυ της παραμονής σύσσωμοι όλοι οι χωριανοί με τον παπά και τους ψαλτάδες κατηφορίζουν για το παρεκκλήσι, όπου κάτω από το φως των ηλεκτρικών λαμπτήρων παρακολουθούν με ευλάβεια και κατάνυξη τη μεγάλη εσπερινή δέηση.

Όταν τελειώσει η δέηση, πολλές γυναίκες μα και άντρες διανυκτερεύουν στο παρεκκλήσι. Το έχουν σε καλό τους. Την άλλη μέρα ο αριθμός των προσκυνητών αυξάνεται. Δεν είναι μόνο Πλατανιώτες οι προσκυνητές. Κάτοικοι των γύρω χωριών, ιδίως γριούλες που, στηριγμένες στη βακτηρία, έρχονται να προσκυνήσουν τον Άγιο φέρνοντάς του και το πουλερικό, τάμα παλαιό ή προσφορά για κάποια χάρη.